Luke 20

Yesuko owí parámi ŋu da noŋgo raró?

(Matyu 21:23-27; Mak 11:27-33)

1Naru kano Yesuko Ya Surumímo
20:1“Ya Surumí” ŋuko Anutu koro ya qu, ŋunoko Juda unipareto Anutu koya huruwowero quro hu-hariri teyaŋgurí.
hoŋgo quroyómo ŋuno unipare iŋo-iŋo yunoro miti mande ŋuro yimitoyaró. Ŋunde tiníqo, o qa-qa unindoro tapá unindoya hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo unindoya uni kembé-kembémboya
20:1Uni soso ŋundo Juda koro huru-huru parámi ka, owíSanedrin, taŋgurí. Enendo Juda unipare ronda yereyaŋgurí.
kopo mahero
2ŋande oseseyaŋgurí, “Do owé kano o soso ŋa mepémo teyote? Danimbo owé ŋu re kunaró?”

3Yi mande topé yimiraró, “Ko no ŋuya ye osese yereweka nimiroyi. 4Jonko unipare sono re yunaró. Asa ye date iŋoteŋgo, eneŋo kho qu tewero ŋuro owé ŋu, sambo koŋgo rarómbe ma uni noŋgo raró?”

5Ŋunde yiníqo, keweroyemo epe mito-mito ŋande taŋgurí, “Ko norendo, ‘Ŋuko sambo koro qu,’ yewato tiníqo, ŋande osese nereweya, ‘Asa ye date koro mandí iŋoro iŋondutu
20:5Ŋu iŋondutu ŋuko ŋandiro, asa unipareto mande ka iŋoro, ŋu hamó, ye iŋoro howewaŋgo.
kama taŋgurí,’ yeweya.
6Quko, owé ŋuko unindoro qu, yewato tiníqo, unipare soso ŋundo wondo raŋoro nurowaŋgo, dokoro enendo ŋande iŋondutu teyoteŋgo, asa Jon ŋuko ye-ye uni
20:6“ye-ye uni” ŋuko Anutuko mandí yunoní unipare yunaŋgurí.
hamó ka.”

7Asa ko Yesu ŋande miraŋgurí, “Jonko o taró ŋuro owé ŋu da noŋgo raró ŋuko nore kama iŋoteto.”

8Yiqo, ŋande yimiraró, “Asa ko no ŋuya da noŋgo owé ŋa rero o soso teyoteno ŋuro ye kama yimirowano,” yaró.

Wain kho sopo-sopo piyimi ŋuro tapara mande

(Matyu 21:33-46; Mak 12:1-12)

9Asa Yesuko tapara mande
20:9“tapara mande” ŋuko sowo mande naŋge. Yesuko sowo mande ŋunde qu yero oka witú yereró.
ka unipare ŋande yimiraró, “Naru kano uni kato wain koro kho ka toworo sopo-sopo uni kumi kandeyemo rotoro
20:9Kho simburímbo ŋande ye iŋaró, ko uni ŋundo kho soporo eŋgé kumi simburí inoro kumi towowaŋgo.
mira kapiyamo ŋuno uyaro naru piru yoraró.
10Yate-yate kho simburímbo sopo-sopo unindo eneŋo wain eŋgé inowero ŋuro ye iŋoro sunará simó ka asáŋoní uni khoyó sopoyoteŋgo quno uyaró. Uyariní sopo-sopo unindo rero haususuworo howi kina toŋeró. 11Imemoŋgo kho simburímbo sunará simó kaŋuya asáŋaró, quko ŋu ŋuya o pi-piyimi te inoro howi kina toŋeró. 12Ko kapusayó ŋuya asáŋoní uroyi mama parámi tiní re raŋoyi kho tapémo uró.

13“Asa kho simburímbo ŋande yaró, ‘No date tewe? Neneŋo naŋone, ŋuro surumí iŋoyoteno qu, ŋu asáŋowe teteno. Kho sopo-sopo uni ŋundo naŋone ŋu ará te inowaŋgo, peka.’

14“Quko kho sopo-sopo uni ŋundo, simó ŋu mahiní qenero, keweroyemo ŋande yaŋgurí, ‘Simó ŋundo iwímboro o soso ŋako imemoŋgo siyoweya. Uratoka khumoníka o ŋa soso norendo siyowato.’ 15Ŋunde yero re raŋoyi kho tapémo uní uroyi khumaró. Asa, ye date iŋoteŋgo, kho simburí ŋundo, do te yunoweya? 16Ŋandiro na, ene uyaro sopo-sopo uni ŋu rambaruru yerero wain koro kho ŋu uni meyowo yunoweya.”

Ŋunde yiníqo, uni mandí iŋaŋgurí ŋundo yaŋgurí, “Kini horé!”

17Quko Yesuko kondé yiyoro ŋande yaró, “Asa, mande ka sokomeko ŋuno nakayáŋaró ŋu, do murí ka?

“‘Ya re-re unindo wondo ka rero, piyimi, yero iŋoro re rotaŋgurí,
quko itakako wondo ŋundo ya soso riní kondérewero wondo ka tunoqete.’ *
18Uni soso wondo ŋuro saŋano raŋowaŋgo quko kosaŋewaŋgo. Quko wondo ŋundo uni ka saŋano umbuníqo, uni ŋu uso-soworo murutómi teweya.”

19Ŋunde yiní hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo unindoya o qa-qa unindoro tapá unindoya
20:19Uni soso ŋundo Juda koro huru-huru parámi ka, owíSanedrin, taŋgurí. Enendo Juda unipare ronda yereyaŋgurí.
ŋande iŋaŋgurí, tapara mande yaró ŋu ene mande kho yunaró. Ŋunde ŋuroko ŋu naruko ŋuno Yesu towowero khe ka seqaŋgurí, quko unipare ŋuro soraŋgurí.

Unindo Sisa koro takis tewaŋgope, ma kini?

(Matyu 22:15-22; Mak 12:13-17)

20Asa uni pará-pará ŋundo Yesu towowero khe ka seqaŋgurí. Ŋunde ŋuroko kaná-kaná uni asá yiri eneŋo kiraróye tapuŋoro Yesuko uyareŋgurí. Uyaro kusiyowero ŋuro mandí soso ta iŋoyaŋgurí. Mande ka piyimi yeweya tiníqo, toworo Rom koro uni kembé
20:20“Rom koro uni kembé” ŋuko Pailat naŋge.
kandímo meté rotowaŋgo.
21Ŋunde tero ŋande oseseyaŋgurí, “Rondaqe-rondaqe uni, nore ŋande iŋoyoteto, ko keto Anutu koro kheyó hamó moŋgo naŋge rondaqe yunoyote. Ko keto uni karo owé morémbe ma kini ŋuro kama iŋoyote. 22Asa ko ŋande yeka iŋato, norendo Sisa
20:22“Sisa” ŋukoRom koro wiri yerete uni parámi ŋu. Rom unindo mirane-mirane wini soso sopo yerero ene moŋgo takis siyaŋgurí. Juda uni kumimbo takis ŋuro hamó piyimiŋoyaŋgurí, dokoro Sisa kasirayómo yowero ŋuro piyimiŋoyaŋgurí.
takis re inowato ŋuko hutuŋo mande wendaqeyotepe ma kini?”

23Asa Yesuko kaná-kaná muríye ŋu qene iŋoro ŋande yimiraró, 24“Denarius
20:24“denarius” ŋukoRom koro wondo musiyó ka, asa Rom koro takis tewero wondo qu.
ka re mahika qenewe. Asa wondo musiyó ŋano kapo-kapo ŋaya owí ŋako daniro qu?”

Yiníqo, “Sisa koro qu,” yaŋgurí.

25Ŋunde yiqo, yaró, “O kumi Sisa koro qu, ŋu Sisa se inoyi qembe. Ko o kumi Anutu koro qu, ŋu Anutu se inoyi qembe.”

26Ŋunde yiníqo, kaná-kaná uni ŋundo mande unipare toŋeyemo ŋunde yaró quwore towowero mepémo kini. Mande topé ŋu iŋoro iŋondata parámi tero mande kaŋuya kama yaŋgurí.

Sadyusi unindo unipare khumaŋgurí ŋu otoqowaŋgo ŋuro Yesu oseseyaŋgurí

(Matyu 22:23-33; Mak 12:18-27)

27Asa Sadyusi uni
20:27“Sadyusi uni” ŋuko unindoro huru-huru ka Israel mirako ŋuno yaŋgurí. Eneko wondo uni kumi owéye parámi tero unipare soso sopo yereyaŋgurí.
kumi Yesuko maheŋgurí. Uni ŋundo ŋande yeyaŋgurí, ko unipare khumaŋgurí qundo pitu ko kama otoqowaŋgo. Asa mahero ŋande oseseyaŋgurí,
28“Rondaqe-rondaqe uni, komo Mosesko
20:28Komo suki “Mosesko” uni parámi tero Israel unipare sopo yereró. AnutukoSainai purímohutuŋo mande inoní mande ŋu rondaqe unipare yunaró.
noreŋo mande ŋande nakayáŋaró, ‘Uni kato pare rero simó moré kini yate khumoníqo, eneŋo koneyómbo pare ŋu riní simó pisiyoníqota payómboro sowe qu tunoqiní.’
29Asa iŋo. Naru kano uni kato naŋo-simó kande saŋiyoro irisa pisi yereró. Simó korete ŋundo pare rero, yate-yate simóyari moré kini tero khumaró. 30Simó irisayó quya 31simó kapusayó qundo pare ŋu rero yate-yate simóyari moré kini tero khumariyó. Ŋundiro naŋge simó kande saŋiyoro irisa soso ŋundo pare ŋu rero simóye moré kini tero khumaŋgurí. 32Ŋu soso khumiqo, pare ŋuya khumaró. 33Asa yeka iŋowato, unipare khumaŋgurí qundo pitu ko otoqowaŋgo quro naruyómo ŋuno, pare ŋu, danimboro yoweya? Dokoro uni kande saŋiyoro irisa qundo pare kanata ŋu raŋgurí.”

34Ŋunde yiqo, Yesuko ŋande yimiraró, “Unipareto itaka ŋa naruko yoteŋgo qundo epe re-re teyoteŋgo. 35Quko naru imemoŋgo tunoqeweya quno ŋuno unipare muríye meté qu, ŋundo naŋge uni tapu koŋgo otoqowaŋgo. Ko unipare ŋundo epe re-re kama tewaŋgo. 36Dokoro enendo pitu ko khumowero mepémo kini. Hamó, sambo simó
20:36“sambo simó” ŋuko komo suki-suki Anutuko unipare kama yoriní tunoqi sambo simó yondowaró. Ko itaka eneŋo sunará teyoteŋgo.
ŋunde qembe yowaŋgo. Enendo Anutu koro simó tewaŋgo, dokoro uni tapu koŋgo pitu ko otoqowaŋgo.
37Quko unipare khumaŋgurí qundo pitu ko otoqowaŋgo quro yeweka iŋoyi. Komo suki Moses enepa naŋge te kunzi qayara quno ŋuno kaŋero Uni Parámi koro ŋande yaró, ‘Abraham koro Anutuyó, ko Aisak koro Anutuyó, ko Yakop koro Anutuyó,’ yaró.
20:37Anutuko mande ŋuMoses miraró (Toŋeŋgurí 3:6 weyo qembe). Quko yaró qunoAbraham,Aisak,Yakop komo suki khumaŋgurí.
38Anutuko uni kindo khumaŋgurí ŋuro Anutuye kini. Uni yoto-yotoye moré ŋuro naŋge Anutuye yote. Dokoro uni kumi khumowaŋgope ma yowaŋgo, Anutu toŋímo yoto-yotoye moré teyoteŋgo.”

39Asa hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni kumimbo
20:39“hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni” ŋundo Anutu koro mande ŋu unipare rondaqe yunoyaŋgurí.
iŋoro ŋande yaŋgurí, “Rondaqe-rondaqe uni, keto mande topé meté yete,” yaŋgurí.
40Hamó uni kato osese kaŋuya tewero ŋuro rukusuwaŋgurí.

Kristo ŋuko danimboro naŋuní?

(Matyu 22:41-46; Mak 12:35-37)

41Asa Yesuko ŋande osese yereró, “Do murí karo iŋo-iŋo uni kumimbo, Kristo ŋuko Dewit koro naŋuní,
20:41Komo suki “Dewitko” Juda unipare wiri yereró. Ŋu naruko ŋuno Anutuko Dewit ŋande miraró, imemoŋgo keŋo sowe qu ka mahero naru suki-suki unipare wiri yereweya yaró (2 Samuel 7:11-16 weyo qembe). Asa yate Juda unipare soso ŋundo Dewit koro naŋuní sopaŋgurí, ko uni ŋuro sopaŋgurí ŋu, “Mesaiya,” ma, “Kristo,” ye nekoyaŋgurí.
ŋunde yeyoteŋgo?
42Qeni, Dewit enepa naŋge Hariri Yambo koro sokomeko ŋande yete,

“‘Uni Parámi ŋundo uni parámine ŋu ŋande miraró,
“Kandene kondésina kunditeka
43nondo saŋgiríŋge soso rewe
keŋo kusuŋokemo yowaŋgo.”’*
44Dewitko uni ŋuro, ‘Uni parámine,’ yaró. Asa date tero uni ŋuko Dewit koro naŋuní?”

Hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni ŋundo otete piyimi teyaŋgo

(Matyu 23:1-36; Mak 12:38-40; Luk 11:37-54)

45Ŋunde yiní unipare soso iŋoyuriqo, iŋo-iŋo rewero uniyó
20:45“iŋo-iŋo rewero uni” ŋundo Yesu koya uyaro iŋo-iŋo rondaqe yunoyaró.
ŋande yimiraró,
46“Hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni
20:46“hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni” ŋundo Anutu koro mande ŋu unipare rondaqe yunoyaŋgurí.
ŋuro kawaware ti qembe. Enendo kowe punu-punu piru saŋga meté mu
20:46“kowe punu-punu piru” ŋunde qu unipareto kowe punu-punuye meyowo weheŋoyaŋgurí.
punuworo yendéwore unipare toŋeyemo uyareyoteŋgo, ko yendémo ŋuno enendo unipareto eneya naru meté yewaŋgo ŋuro hamó iŋoyoteŋgo, ko huru-huru yano
20:46“huru-huru ya” ŋuko Juda uniparetoro ya parámi mu.Sapat naruko ŋuno hu-hariri tero Anutu koro mandí weyoyi iŋoro hariri teyaŋgurí.
yakutí meté horé muno ŋuno naŋge kunditeyoteŋgo, ko o ne-neko ŋuno yakutí meté horémo eteyoteŋgo.
47Uni ŋundo wapu koro ya qu momo teyoteŋgo, ko hariri piru saŋga teyoteŋgo. Uni ŋunde qundo topé piyimi horé rewaŋgo.”

Copyright information for NCA